WSER/CBS: Zuivel en eieren voeren export-top 5 aan
De exportwaarde van zuivel en eieren bedraagt in 2024 zo’n 12,3 miljard euro. Ten opzichte van een jaar eerder groeit de exportwaarde met 3,8 procent. De importwaarde stijgt ook licht met 1,1% tot 5,7 miljard euro. Ook de totale Nederlandse landbouwuitvoer blijft groeien en bereikt in 2024 naar schatting een waarde van 128,9 miljard euro, een stijging van 4,8% ten opzichte van 2023. Zowel bij de in- als uitvoer is het volume licht gegroeid en zijn de prijzen sterker toegenomen. Dat melden Wageningen Social & Economic Research (WSER) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
In de top vijf van geëxporteerde producten staan naast zuivel en eieren (op 1 met 12,3 miljard euro) sierteelt (11,9 miljard euro), vlees (10,7 miljard euro), cacao en cacaobereidingen (9,9 miljard euro) en aardappelen en groenten (8,9 miljard euro). Samen zijn deze productgroepen goed voor bijna 42 van de totale exportwaarde. In 2024 is bij de zuivel- en eierenexport naar de belangrijkste landen een wisselend beeld te zien. De export naar Duitsland groeit beperkt met 2%, terwijl de uitvoer naar België sterker toeneemt met 7 procent en naar Frankrijk met 9 procent. Vanuit Duitsland worden in 2024 iets meer zuivel en eieren geïmporteerd, een stijging van 1 procent tot een invoerwaarde van 2,25 miljard euro. De import vanuit België neemt aanzienlijk af met 13 procent, terwijl de import vanuit Ierland juist met 11 procent groeit.
Drie groepen
De producten onder de verzamelnaam zuivel en eieren vallen uiteen in drie groepen. De belangrijkste groep bestaat uit melk, room, boter, en producten zoals wei en natuurlijke honing. Deze groep producten heeft een exportwaarde van ruim 6,3 miljard euro in 2024, met een groei van 6% ten opzichte van het voorgaande jaar. De importwaarde van deze producten daalt vorig jaar daarentegen met 2,7 procent tot 3,3 miljard euro. Kaas vormt een tweede subgroep. Met een exportwaarde van 5,3 miljard euro in 2024 is er een beperkte waardegroei van 1,8 procent. De importwaarde van kaas laat een sterkere stijging zien, met een groei van 7,5 procent tot ruim 2,0 miljard euro. Eieren en eiproducten vormen de derde te onderscheiden groep. De exportwaarde van deze groep producten daalt licht in 2024, met 0,6 procent, tot een waarde van 682,9 miljoen euro. De importwaarde groeit daarentegen met 3,1 procent tot bijna 379,7 miljoen euro.
Krimp melkproductie
De melkproductie in Nederland is in 2024 bijna 2 procent lager dan in 2023, mede door minder melkkoeien en de verspreiding van blauwtong, die 38 procent van de rundveebedrijven treft. Een nat seizoen en de lagere kwaliteit van ruwvoer spelen ook een rol. In Europa stijgt de melkproductie tot augustus 2024 licht (+0,1 procent), terwijl deze in Nederland en Ierland daalt. Polen kent de sterkste groei (+3,7 procent). Buiten Europa daalt de productie in Argentinië, maar neemt toe in Australië. De melkprijs herstelt geleidelijk in 2024, tot 55 eurocent per liter in november, 38 procent boven het tienjaarsgemiddelde. Toch blijven marges krap door hoge kosten voor mestafvoer en energie.
In 2024 worden verwerkers in de zuivelindustrie geconfronteerd met aanzienlijke stijgingen van de arbeidskosten. Hoewel de energieprijzen ten opzichte van 2023 zijn gedaald, blijven ze nog steeds relatief hoog. Daarnaast heeft de hoge inflatie invloed op de afzetmogelijkheden van sommige handelspartijen. De ongunstige wisselkoers van de euro ten opzichte van de dollar dollar leidt in 2024 tot hogere kosten voor importen, met name van grondstoffen en energie, en bemoeilijkt internationale handel voor Europese bedrijven.
(Bron: Wageningen Social & Economic Research, CBS)