Arla Foods met Melkunie naar Beter voor Natuur & Boer

Tekst: Rochus Kingmans

Het keurmerk Beter voor Natuur & Boer prijkt vanaf komend jaar niet alleen meer op zuivel van het Albert Heijn-huismerk, het is ook te zien op Melkunie-pakken in diverse supermarkten.  Met de stap wil Arla Foods zijn zuivel verder verduurzamen. Zijn interne verduurzamingsprogramma’s Farm Ahead Incentive (beloningsmodel voor 11 duurzaamheidsthema’s) en Farm Ahead Check (rekeninstrument voor emissieverlaging) vormen de basis. Daarnaast werkt Arla met andere initiatieven voor meer biodiversiteit en test het al een paar jaar toepassing van regeneratieve landbouwprincipes.

De keuze voor Beter voor Boer & Natuur is tot stand gekomen na intensief overleg met alle leden-melkveehouders van Arla Foods. Urte Freericks, verantwoordelijk voor boerenbetrekkingen: “De afgelopen twee jaar hebben we samen met hen naar alle duurzaamheidskeurmerken gekeken. Veehouders zijn echt bereid om te kijken hoe ze kunnen participeren in dit voor hen nieuwe programma. Als het rekent zijn ze superflexibel om stappen te zetten die langdurige impact hebben op hun bedrijf.” Uiteindelijk blijkt Beter voor Natuur & Boer het beste bij de Nederlandse leden te passen, gezien hun omstandigheden, de overlap met de al bestaande duurzaamheidsprogramma’s binnen Arla Foods, de gegarandeerde melkafname van drie jaar en duurzaamheidspremie van 5 cent per kilo melk. “Het is echt een keuze gedragen door al onze boeren.”

Veehouders gezocht

Arla Foods ziet de vraag naar duurzame zuivel stijgen, waarbij weidemelk “inmiddels de nieuwe is standaard geworden”, aldus Freericks. De zuivelcoöperatie zoekt dan ook ‘tientallen’ nieuwe melkveehouders die onder het Beter voor Natuur & Boer-programma willen toetreden. “We kijken hoeveel we om kunnen zetten en dat gaat hand in hand met het aantal boeren dat hiervoor beschikbaar is.” Nieuwe leden betalen eenmalig een entreegeld van 5 cent per kilo melk geleverd in het eerste jaar. Arla hanteert verschillende modellen om het boeren makkelijker te maken. Bijvoorbeeld door (een deel van) de nabetaling daarvoor te gebruiken.

De ombouwoperatie aan de aanvoerkant zal stapsgewijs verlopen, te beginnen met de Arla-leden die nu al kunnen voldoen aan de eisen van het keurmerk. Aan de afzetkant gaat het in eerste instantie om melk, karnemelk en yoghurt die begin volgend jaar in de schappen komen te staan. In 2026 volgen de andere producten zoals vla, pappen en Melkunie Breaker. De aansluiting bij het keurmerk past in de aanpak van het Arla Foods-concern om zoveel mogelijk te kijken wat ‘lokaal en commercieel gedreven’ past in de markt. Freericks: “We noemen dat ‘special milk programs’. Zo werken we in Duitsland met Haltungsform, een programma dat zich vooral richt op stalcriteria. In Denemarken hebben we het Heart Special Milk programma en in Engeland hebben we ons begin november aangesloten bij het Future Dairy Partnership, een samenwerking met Tesco om onze zuivelproducten in die markt verder te verduurzamen.”

‘Veel gesprekken met potentiële toetreders’

De aansluiting van het merk Melkunie van Arla Foods is de eerste concrete uitbreiding van duurzaamheidskeurmerk Beter voor Natuur en Boer, dat sinds één jaar onafhankelijke is. Louis Rippen, sinds een halfjaar directeur van de Stichting Beter voor Natuur & Boer, is opgetogen over de toetreding. “Hoe meer partijen zich aansluiten hoe krachtiger en impactvoller ons initiatief wordt.”

Hoe kijkt u terug op het eerste halfjaar als directeur van de onafhankelijke stichting?
“De stichting zit nog volop in transitie, waarbij het bedrijfsprogramma van Albert Heijn de basis vormt voor de certificeringsvoorwaarden van de stichting. Momenteel worden alle programma’s ondergebracht in de stichting, waardoor het bedrijfsprogramma Beter voor Natuur & Boer een breed toegankelijk keurmerk wordt, waar ook andere retailers en merkfabrikanten in kunnen stappen.”

Arla is de eerste nieuwe toetreder, de stichting bestaat al een jaar. Is dat niet laat?
“Nou, dit zijn best wel belangrijke keuzes voor een bedrijf als Arla. Dat heeft een grote invloed op je hele keten en manier van werken. Dan gaan partijen echt niet over één nacht ijs en gaan dat heel goed onderzoeken.”

Komen er nog meer nieuwe zuiveltoetreders het komende jaar?
“We voeren heel veel gesprekken maar als gezegd; dit zijn hele impactvolle keuzes.”

Hoe verhoudt Beter voor Boer & Natuur zich tot dat andere duurzaamheidskeurmerk, On the way to PlanetProof?
“Ik richt me er nu vooral op om Beter voor Natuur & Boer verder uit te bouwen en groter en bekender te maken. Beter voor Natuur & Boer is in 2017 gestart als bedrijfsprogramma van Albert Heijn. Het is dus geen nieuw initiatief; het bestaat al zeven jaar. Beide initiatieven liggen al zo’n zes jaar in de markt. Ze hebben hun eigen programma’s en houden elkaar daardoor wel scherp.”

Wat is de ambitie van de stichting?
“We zijn een onafhankelijke stichting. Ons primaire doel is om markt en leveringstandaarden in de levensmiddelenbranche verder te verduurzamen. Dat doen we samen met boeren en telers, ketenpartijen en de inkopende partijen, zoals in dit geval Arla. Daarbij hebben we voor hen twee heel belangrijke uitgangspunten. Eén: de boeren krijgt een vergoeding voor de kosten die ze maken in het kader van die verduurzaming. Dat is in de zuivel nu 5 cent per kilo melk en dat is niet onderhandelbaar. Twee: ze krijgen een afnamegarantie van minimaal 3 jaar, omdat je daarmee continuïteit biedt.”