Een vinkje achter 200 eisen: zuivel met twee sterren Beter Leven Keurmerk
Alweer zo’n drie jaar produceert melkveehouder Kees Schutte boerderijzuivel op zijn bedrijf. Op zoek naar meer onderscheidend vermogen zet hij dit jaar – als eerste melkveehouder – de stap naar het twee sterren Beter Leven Keurmerk.
(Uit ZuivelZicht nr. 11, november 2023)
Tekst: Alice Booij
De Twentse melkveehouder Kees Schutte, bij zijn consumenten bekend als ‘boer Kees’, is de eerste in Nederland die voldoet aan het twee sterren Beter Leven Keurmerk. Hij haalt daarmee eerder dit jaar het landelijke nieuws. “Het was voor ons geen doel om de eerste te zijn, maar het is wel mooi dat we een vinkje kunnen zetten achter de 200 eisen”, aldus de melkveehouder. De voorwaarden sluiten aan bij zijn bedrijfsvoering en daarom is het goed haalbaar gebleken aan het hele pakket te voldoen. “Voor ons is dit keurmerk de meest integrale manier van boeren”, zegt hij.
Dierenwelzijn en duurzaamheid
Vanaf het bedrijf van Schutte, Erve Holtwick in Agelo, gaan de zuivelproducten naar de Jumbo-winkels die de producten rechtstreeks van de boer in de koelvitrines zetten. Jumbo benadrukt dat verdere verduurzaming in het zuivelassortiment hoge prioriteit heeft. “Een groot deel van ons huismerkassortiment is inmiddels uitgerust met één ster Beter Leven Keurmerk”, zo laat Bart Hovens, hoofd assortimentsmanager Zuivel bij Jumbo, weten. “Kees heeft vanuit intrinsieke motivatie de stap gemaakt naar het twee sterren Beter Leven keurmerk en daarmee zet hij een stap extra op het gebied van dierenwelzijn en duurzaamheid. Vanuit Jumbo juichen we dit uiteraard toe. We zijn er trots op dat we de eerste tweesterrenzuivel in onze schappen hebben liggen.” De winkelketen merkt dat er vraag vanuit consumenten is naar lokale producten en verkoopt die onder de titel ‘Direct van de Boerderij’.
Schutte en zijn vriendin Susan Booijink zijn drie jaar geleden begonnen met de productie van zuivel op hun melkveebedrijf. Ze hebben geïnvesteerd in de Lely Orbiter, een zuivelverwerkingssysteem gekoppeld aan de melkrobots. De melk van hun 200 Jersey-koeien kunnen ze nu gedeeltelijk op hun eigen bedrijf verwerken tot melk en andere zuivelproducten die herkenbaar – van Boer Kees – in het zuivelkoelvak staat, per liter melk zo’n 2 euro kost en daarmee zo’n 50 cent per liter melk meer opbrengt dan gangbare melk.
Onderscheidende Jersey-melk
De vermarkting en commercie nemen ze, met name Susan, in eerste instantie zelf ter hand. “We gingen gewoon langs supermarkten met onze melk, lieten de eigenaren proeven en vroegen of ze interesse hadden”, aldus Susan over de start drie jaar geleden. De melk van hun Jersey-koeien onderscheidt zich door hogere gehalten vet en eiwit en is romiger. Dat geeft een andere smaakbeleving. Naast consumenten overtuigen ze ook de horeca. “Die maken er een lekkere cappuccino mee en verwerken de room in soepen en sauzen.”
Gepasteuriseerde zuivelproducten in verschillende varianten, van pure room tot half- en volromige melk tot en met eiwitrijke melk (met 4,6% eiwit) worden afgevuld in flessen van verschillende volumes. Daarbij wordt de ‘dikke’ melk van de Jersey-koeien geselecteerd door de robot en met de Orbiter – binnen 24 uur – afgevuld. De drinkmelk wordt gestandaardiseerd naar 4,5 procent vet en de halfvolle melk op 1,7 procent. “We zijn aan het nadenken om ook andere producten zoals yoghurt aan het assortiment toe te voegen”, aldus Kees
Natuurinclusief en circulair
De melkveehouder verlegt graag grenzen en zoekt daarbij ook naar mogelijkheden meerwaarde aan zijn zuivelproductie te geven. Zo kwam hij bij het Beter Leven keurmerk met twee sterren. De eisen voor dat keurmerk zijn tot stand gekomen uit een samenwerking tussen de Dierenbescherming (de houder van het keurmerk), Stichting Natuur & Milieu en Vogelbescherming Nederland. Om te beginnen krijgen de koeien 150 dagen en acht uur per dag weidegang per jaar. Dat is meer dan de 120 dagen van zes uur voor gewone weidemelk en ook onderscheidend ten opzichte van één ster Beter Leven keurmerk. “De koeien en het jongvee hebben binnen en buiten meer ruimte”, voegt Kees toe. En het gerobotiseerde melksysteem biedt de koeien maximale bewegingsvrijheid. “De koeien kunnen zelf kiezen wanneer ze gemolken worden, weidegang verloopt gecoördineerd.”
Kruidenrijk grasland met klavers en cichorei staan op het rantsoen en vanzelfsprekend wordt er natuur-inclusief en circulair geboerd met bloemenranden en struweel dat een geschikte habitat is voor kleine zoogdieren, vogels en insecten. “Het in stand houden van streekgebonden landschapselementen hoort daar bij. Voor Twente zijn dat onder andere houtwallen en patrijzenhagen. Deze manier van werken daagt ons uit om de boerderij en het landschap als één geheel te zien, wij vinden dat een win-win situatie”, zegt de melkveehouder. “We zochten in het oerwoud aan keurmerken naar iets dat voor ons hout snijdt, dat vonden we bij het tweesterren Beter Leven keurmerk.”
Bij het vermarkten van de boerderijzuivel draait het voor de melkveehouders om transparantie en traceerbaarheid. “Doordat de melk rechtstreeks van onze boerderij komt kunnen we de consument meenemen in ons verhaal, het verhaal achter het glas melk. We geven hiermee inzicht in de hogere prijs. Door te communiceren waar een deel van de prijs terechtkomt en hoe het geld wordt besteed, hopen we een aankoopimpuls te creëren.”