Familiebedrijf Aurora wordt coöperatie met investeerders als leden

Tekst: Alice Booij

Bijna 45 jaar geleden zijn Harry en Janny ten Dam een biologische zuivelverwerker en kaasmakerij begonnen. Inmiddels staat de tweede generatie aan het roer en is de onderneming klaar voor de volgende groeifase. Het familiebedrijf zet daarvoor een bijzondere stap: het zoekt participanten en vormt zich om tot coöperatie. Voor de ‘derde generatie’ zoeken ze dus investeerders buiten hun familie, verklaren Manon en Tim ten Damme. Ze vormen met hun broers Joris en Daan de tweede generatie biologische kaasmakers. De eerste reacties op de transformatie zijn enthousiast, zo vertelt Manon, en ook de eerste mede-ondernemers voor Aurora zijn al een feit. “We krijgen veel reacties, allemaal positief eigenlijk.”

Duitse grens

Hun ouders zijn in 1980 gestart met het bedrijf, onder de naam ‘De Dageraad’. Ze vestigden zich vlakbij Nijmegen en de Duitse grens. “Onze moeder kwam uit Den Bosch, onze vader uit Twente. De regio van Nijmegen was ergens halverwege”, verklaart Manon. Van een biologisch zuivelbedrijf met yoghurt, kwark, verse zuivel en ook kaas groeide de onderneming dankzij de twee idealistisch gedreven pioniers uit tot een bedrijf met een omzet van ruim € 10 miljoen en inmiddels 35 medewerkers. De ligging in de grensstreek blijkt voor de ontwikkeling van het bedrijf heel gunstig te zijn. Het bedrijf opereert grotendeels vanuit Duitsland. “De interesse en de vraag naar biologisch is vanuit Duitsland altijd al groter geweest”, verklaart Manon. ‘Er waren daar al eerder en meer biologische natuurvoedingswinkels en meer en grotere kaastoonbanken. En we zitten nog steeds in een groeimarkt, in Duitsland én in Nederland, maar eigenlijk wel door heel Europa.”

Met het oog op internationale relaties is de onderneming omgedoopt tot Aurora, Latijn voor dageraad en voor buitenlanders gemakkelijker uit te spreken. De focus ligt inmiddels al heel wat jaren alleen op het produceren van biologische kaas, van koeien-, schapen- en geitenmelk. En die wordt vanaf 2019 gemaakt in de nieuw gebouwde kaasfabriek in het Duitse Kranenburg. Daarnaast is twee jaar geleden gestart met de productie van roodflora kaas. “Dat was een langgekoesterde wens”, vertelt Manon. “Met twee locaties konden we dat realiseren en we hopen dat nog verder door te ontwikkelen.”

Werven fondsen

De nieuwe stap van particulier naar coöperatie is gericht op verdere ontwikkeling van het bedrijf. “We moeten en willen schakelen om vooruit te komen”, geeft Tim aan. “Met de coöperatie hopen we biologisch te laten groeien, de capaciteit van onze fabriek te benutten en de biologische markt meer en beter te bedienen.” Het werven van fondsen is nodig om een volgende stap in de bedrijfsontwikkeling te kunnen zetten. Dat had natuurlijk ook gekund door bij een bank aan te kloppen, maar dat sprak de ondernemers niet aan. Tim: “Wij zijn op zoek gegaan naar een andere manier van investeren.” Manon: “Door het in een coöperatie samen te doen voelt het ook als een meer duurzame vorm van ondernemen, dat past bij de biologische landbouw en dat spreekt aan, vooral in Duitsland.”

5659 aandelen

De werving verloopt via financieringsplatform Broccoli. Het doel is op deze manier zo’n € 1,8 miljoen binnen te halen, waarbij een eerste aanvraag is geplaatst voor € 500.000 (ruim 6 procent van de totale bedrijfswaardering) verdeeld over 5659 aandelen. “We kijken eerst hoeveel interesse er is dan kunnen we later altijd nog een nieuwe ronde starten”, zegt Tim. Over de interesse hebben ze geen klagen. Begin oktober is het doel al voor 70 procent geslaagd, terwijl de werving nog doorloopt tot in november.
Het idee voor de coöperatie is ontstaan bij vader Harry. “Om op deze manier het gedachtegoed van biologische zuivel meer te delen en naar buiten te brengen”, verklaart Manon. “Een coöperatie is een mooie manier om meer mensen erbij te betrekken. En we hechten er veel waarde aan dat het karakter van het familiebedrijf behouden blijft.”

Aansluiten bij een andere zuivelverwerker zou ook een optie zijn geweest. Maar ook dat past niet in de visie. “Door in samenwerking met Broccoli nieuwe aandeelhouders aan onze kaasmakerij te binden, kunnen we onze zelfstandigheid als relatief kleine kaasmakerij behouden. Wij verwerken jaarlijks 12 miljoen liter biologische melk tot biologische kaas, dat verwerken grote kaasmakerijen in één tot twee weken. Nieuwe aandeelhouders kunnen wellicht ook bijdragen aan de verdere ontwikkeling van ons bedrijf, niet alleen financieel maar mogelijk ook op andere fronten.”

Leden

Veehouders, leveranciers, klanten en ook gewoon liefhebbers kunnen voor een kleine 1000 euro al mede-ondernemer worden in Aurora. Vanaf een investering van 100.000 euro worden investeerders lid van de coöperatie en krijgen ze stemrecht . Melkveehouders worden vanaf een investering van 25.000 euro lid. Een ‘moedige stap’, krijgen de Ten Dams als reactie op het delen van hun zeggenschap. “Dat voelt voor ons helemaal niet zo, het is voor ons eigenlijk heel natuurlijk”, reageert Manon. “We krijgen zo ook kennis en visie van buiten in het bedrijf, dat geeft nieuwe ideeën en dat is positief’, noemt ze als neveneffect. “We hebben een mooie kaasmakerij gebouwd”, verduidelijkt Tim de huidige situatie met een doorkijkje naar de toekomst. “We willen de efficiëntie binnen ons bedrijf verbeteren en zoeken naar groei in marketing, automatisering, opslag en verduurzaming”, noemt hij als speerpunten die ook voor de investeerders wat gaat opleveren. “Bij groei in het bedrijf neemt ook de waarde van de aandelen voor de investeerders toe.”