Grote verschillen tussen de twee Franse wereldspelers

Tekst: Hermann-Josef Martin

Lactalis en Danone bevinden zich al jaren in top van de ranglijst met grootste zuivelbedrijven ter wereld. Lactalis is sinds 2021 de nummer 1, Danone is de vierde zuivelverwerker. Beide Franse multinationals hebben een miljardenomzet en zijn actief op alle continenten. Er zijn ook duidelijke verschillen. Groupe Lactalis, gevestigd in Laval (Pays de Loire), produceert vrijwel alleen zuivelproducten, terwijl het in Parijs gevestigde Danone een diverser pakket heeft. Danone haalt ook veel omzet uit dranken, allerlei soorten babyvoeding en plantaardige alternatieven voor zuivel. Lactalis is in handen van de ondernemersfamilie Besnier, Danone is een beurgenoteerde vennootschap, met als grote aandeelhouders enkele institutionele beleggers zoals vermogensbeheerder BlackRock en hedgefonds Artisan Partners, beide met hoofdkantoor in de Verenigde Staten.

Lactalis: overnames merken

Lactalis zorgt consequent voor een sterke geografische spreiding van de bedrijfsactiviteiten en voor veel differentiatie binnen het product- en merkenportfolio. Die differentiatie is mede succesvol door talrijke overnames van bedrijven buiten Frankrijk. Dat zijn vrijwel allemaal bedrijven met één of meer succesvolle merken aan boord. Lactalis houdt daarbij de lokale fabrieken en merkidentiteit overeind, terwijl de aangekochte dochters profiteren van de kennis en schaalgrootte van het moederbedrijf. In 2024 lopen grote bedrijfsovernames in de Verenigde Staten, Portugal en Zuid-Afrika. Het overnamebeleid heeft het concern een ongeëvenaarde groei opgeleverd. Tussen 2017 en 2023 schieten de verkoopopbrengsten met maar liefst 60 procent omhoog. Uitgedrukt in geld gaat het om een verschil van € 11 miljard tussen boekjaar 2017 en boekjaar 2023.

Over 2023 boekt het concern en jaaromzet van € 29,5 miljard (€ 1,2 miljard meer dan in 2022), een nettoresultaat € 428 miljoen (+ € 44 miljoen) en een winstmarge van 1,45 procent. Lactalis biedt zijn producten aan in 150 landen. Belangrijkste afzetgebied na thuisland Frankrijk is Noord-Amerika. Ook in de Verenigde Staten en Canada is de groei vooral te danken aan de overnames. Volgens eigen informatie heeft Lactalis wereldwijd circa 85.500 mensen in dienst. Per jaar verwerkt het bedrijf meer dan 22 miljard liter melk.

Kritiek Franse boeren

De belangrijkste buitenlandse markten zijn de VS, Canada, Italië en Brazilië. Ondanks de overnames in het buitenland blijff thuisland Frankrijk ook in 2023 de belangrijkste markt voor Lactalis. Die volgorde verandert waarschijnlijk, want de Lactalis Groep neemt de Amerikaanse yoghurtactiviteiten van voedingsbedrijf General Mills over. Dat impliceert vanaf 2025 een sterke omzetverhoging in de VS, terwijl in Frankrijk een aanzienlijke vermindering van het melkverwerkingsvolume is aangekondigd. Marktanalisten verwachten daarom dat de VS qua omzet de nummer 1-positie van Frankrijk zal overnemen.

Lactalis France heeft aangekondigd de komende jaren het jaarlijkse volume van de melkontvangst in Frankrijk met ongeveer 450 miljoen liter te willen verminderen. Dat is ongeveer acht procent van zijn totaal volume (5,1 miljard kg). Het concern wil zich meer concentreren op zijn kernactiviteiten en minder melk verwerken in bulkproducten voor de export. Voorzitter Yohann Barbe van de Franse Vereniging van melkproducenten FNPL heeft gereageerd dat het besluit ‘het voortbestaan van duizenden boerderijen in Frankrijk in gevaar brengt’. Lactalis rechtvaardigt de beslissing door te stellen dat in de toekomst minder Franse melk nodig is voor de productie van de exportproducten. Binnen Frankrijk wil het concern zich concentreren op ‘hoogwaardige, minder concurrentiegevoelige zuivelproducten’.

Danone op zoek naar stabiele groei

Bij Danone hangt de vlag er anders bij. Tussen 2017 en 2023 zijn de verkoopopbrengsten met € 2,9 miljard gestegen, iets minder dan 12 procent. In diezelfde periode groeit Lactalis met 60 procent. In het boekjaar 2023 genereert Danone een geconsolideerde omzet van € 27,6 miljard, 0,2 procent minder dan in 2022. Gecorrigeerd voor overnames, desinvesteringen en valuta-effecten, is het bedrijf met 7 procent gegroeid. Dat is vooral te danken aan de prijsstijgingen. De verkoopvolumes zijn ten opzichte van 2022 gedaald met 0,4 procent, terwijl de winst 8,1 procent is achtergebleven. Om de bedrijfsresultaten te verbeteren, zijn afgelopen jaar verschillende buitenlandse dochterondernemingen verkocht en andere aangekocht. Overnames en het aangaan van partnerschappen horen bij de huidige, op gezondheidsproducten en waardencreatie gerichte bedrijfsstrategie.

Goedlopende merken

Danone werkt vanuit drie productdivisies: ‘Essentiële zuivel- en plantaardige producten’, ‘Water’ en ‘Speciaalvoeding’. Naar eigen zeggen is Danone in 2023 wereldmarktleider op het gebied van verse melkproducten en plantaardige voedingsmiddelen, nummer twee voor verpakt mineraalwater en zuigelingenvoeding en nummer vier voor medische voeding. In het boekjaar 2023 bereikt de omzet van de twee Danone-productgebieden ‘Speciaalvoeding’ en ‘Water’ een waarde van respectievelijk € 8,5 miljard (+2,2 procent) en bijna € 4,8 miljard (+5,5 procent). Bekende merken bij de speciaalvoeding zijn Aptamil (babyvoeding) en Nutrison (voornamelijk gespecialiseerde dieetvoeding voor patiënten). Ook het voor mensen met een allergie geproduceerde Neocate is wereldwijd een groot merk. Bij het mineraal- en drinkwater genereren de merken AQUA en Evian de hoogste omzet.

Probiotica

De winst van de divisie ‘Essentiële zuivel- en plantaardige producten’ daalt vorig jaar met 3,2 procent. De verkoop van deze divisie neemt af met 1,4 procent. Dankzij de hogere marktprijzen heeft dat alsnog geleid tot een omzetstijging van 6,6 procent. Het meeste is verdiend met producten met hoge toegevoegde waarde zoals bekende probiotische producten als Activia en Actimel. Ook zuivelproducten met een hoog eiwitgehalte, zoals de merken Oikos en YoPRO, hebben het goed gedaan, evenals een aantal trendartikelen uit het veganistische segment.

Danone werkt internationaal met vier geografische zones. In Europa heeft Danone vorig jaar voor € 9,4 miljard omgezet, ruim meer dan de omzet in Noord-Amerika (€ 6,9 miljard). In de (samengestelde) regio Afrika, Latijns-Amerika en enkele Oost-Europese landen heeft de Groep in totaal ongeveer € 7,9 miljard gegenereerd. De vierde zone betreft Azië en Oceanië. Daar is in 2023 voor in totaal € 3,5 miljard verkocht. De belangrijkste afzetmarkten voor Danone zijn de VS, China en Frankrijk. In totaal levert de Groep producten aan ruim 120 landen.