Wat is de financiële impact van het coronavirus?

Het coronavirus heeft onze samenleving een flinke klap gegeven. Dat had niemand zien aankomen een halfjaar geleden. In alle elementen van de samenleving zien we dat het nu essentieel is om snel en dynamisch te kunnen reageren op marktontwikkelingen. Economische voorspellingen van banken en investeerders, veelal gebaseerd op het verleden, bieden ineens geen houvast meer.

De Rabobank stelde de voorspelling voor de impact op de wereldeconomie al verschillende keren bij. Van een plus van 1,6 procent naar een min van 2,9 procent, waar een negatiever scenario van 8,9 procent al klaar ligt om ‘gepubliceerd’ te worden.

Marktmodellen zijn dus juist niet in beton gegoten. Waar moeten deze voorspellingen aan voldoen? En hoe kunnen we dit specifiek maken voor bepaalde markt?

Voor en na ‘lockdown’ coronavirus

Om een juiste inschatting te maken van de impact die corona heeft op een afzetmarkt, is het belangrijk om te kijken naar zowel de situatie gedurende de lockdown als naar de periode daarna.

– Gedurende de lockdown: dit is de fase waarin de markt het hardst geraakt wordt, echter is het startpunt en eindpunt voor elk land anders. Net als dat de impact per afzetkanaal verschilt (bijvoorbeeld foodservice versus retail).

– Na opheffing van de lockdown: de coronacrisis heeft niet alleen een impact op de marktomvang tijdens de lockdown, maar ook op de periode daarna. Bijvoorbeeld door nieuwe regels om de 1,5 meter te handhaven, of omdat de consument minder te besteden heeft en doordat consumentenvertrouwen daalt. Het combineren van deze variabelen geeft inzicht in het perspectief van een bepaalde afzetmarkt.

Japan

Annual Insight heeft een model ontwikkeld waarin een outlook gemodelleerd is voor specifiek de foodservice, de afzetmarkt die wereldwijd het hardst wordt geraakt. We nemen Japan als voorbeeld, in combinatie met Gouda-kaas. Een aantal feiten op een rij:

– Japan bevindt zich vlakbij China, het startpunt van het coronavirus. Op 16 januari werd de eerste besmetting in Japan naar buiten gebracht. Eind april waren er meer dan 14.000 bevestigde besmettingen (Nederland: bijna 40.000).

– Het land importeerde in 2019 54.000 ton Gouda-kaas, waarvan 54 procent of 29.000 ton afkomstig was uit Nederland. Gezien het feit dat Japan zelf geen Gouda-kaas produceert, is dit een goede indicator van de lokale consumptie.

– Het consumentenvertrouwen valt in Q2 en Q3 2020 sterk terug, om vervolgens ook weer snel te herstellen. In vergelijking met het gemiddelde van Azië (exclusief China) is de voorspelling voor Japan aanzienlijk beter.

Importcijfers januari 2020

Het importvolume van Japan van Gouda-kaas in januari was bijna 4.000 ton, een daling van meer dan 1.000 ton ten opzichte van januari 2019.

– Nederland exporteerde in januari 2020 1.851 ton Gouda-kaas naar Japan, voor een prijs van € 3,12. Het importvolume vanuit Nederland laat ook een sterke daling zien ten opzichte van januari 2019 (-301 ton kaas).

– Nieuw-Zeeland vult een groter deel in van de import van Japan (+245 ton ten opzichte van een jaar eerder), met een prijs van € 3,51. De rol van Denemarken lijkt vrij klein te zijn geworden.

Consumentenvertrouwen

Als aanvulling op de handelscijfers bekijken we de consumptie. Als het consumentenvertrouwen op een hoog niveau is, mag je ervan uitgaan dat er meer aankopen worden gedaan. Als het vertrouwen laag is geven mensen minder uit, en sparen ze meer. Het uitgavenspatroon van de consument is een bewezen indicator van de economische situatie, gezien het feit dat het consumentenvertrouwen toeneemt als de economie groeit en andersom.

Belangrijk om te beseffen is dat er twee fases zijn. Tijdens en na. Het virus gaat een nasleep hebben: hoe snel is het herstel? En hoe bepalen we dit? De consumentenvertrouwensindex, aangevuld met overige economische factoren, geeft de mogelijkheid om vooruit te kijken als het gaat om de consumptie van een land. Op basis van de index is onze verwachting van de foodservicemarkt in Japan als volgt.

Door de informatie over de status van de Foodservice in Japan én de outlook op basis van macro-economische parameters te combineren kan er voor zowel 2020 als 2021 een prognose worden gemodelleerd voor Japan.

– Gedurende de lockdown: Japan is pas later dan gemiddeld maatregelen gaan doorvoeren omtrent het beperkt open houden van bijvoorbeeld restaurants en hotels. Hierdoor is het volume minder hard getroffen in de afgelopen maanden dan andere landen in Azië.

– Na opheffing van de lockdown: op basis van de macro-economische parameters zoals het consumentenvertrouwen is de verwachting dat Japan zich sneller zal herstellen van de corona-impact en begin 2021 weer terug zal zijn op het oude niveau.

Dit samengenomen zorgt ervoor dat in het meest waarschijnlijke scenario de Japanse marktomvang van Goudse kaas in 2020 met 15,4 procent terugloopt en voor 2021 geen noemenswaardige daling laat zien. Dit is tevens gelijk aan het beste scenario in het model.

In het meest ongunstige scenario zou dit respectievelijk -24,9 procent en -20,1 procent zijn, echter is dit hoogst onwaarschijnlijk.

Voor Japan kan geconcludeerd worden dat het marktvooruitzicht in vergelijking met andere landen positief is. Daarmee staat Japan als afzetmarkt er goed op in de huidige tijd. De exportstromen in de eerste twee maanden in 2020 laten eenzelfde beeld zien: een terugloop van 5,04 duizend ton naar 3,95 (-21,6 procent) en in februari een terugloop van 4,91 duizend ton naar 4,12 (-16,4 procent). In totaal is dit voor de eerste twee maanden een terugval van 18,9 procent in vergelijking met dezelfde periode in 2019.

Het huidige Market Modellering biedt de mogelijkheid om toegepast te worden op meerdere markten, en is daarmee uniform en flexibel inzetbaar. De kern is de selectie van de juiste parameters, en de dynamiek van het model.

Robert den Hertog is Industry Lead Zuivel bij Annual Insight.

Dit artikel is verschenen in ZuivelZicht 5 2020. Nog geen abonnee? Klik HIER en profiteer het eerste jaar van maar liefst 25% korting.