Zuivel sterke groeier in bio-omzet

De stijging in Nederland komt door meer biologische omzet in de supermarkten en horeca. Daarnaast groeit het aantal gecertificeerde boeren en het aantal bio hectares. De toename van biologische producten in Nederland is daarmee in lijn met de wereldwijde biologische omzetgroei tot bijna € 100 miljard. Het marktaandeel blijft echter nog sterk achter bij landen als Denemarken, Zweden, Duitsland en de VS. Dit blijkt uit het jaarlijkse Bionext Trendrapport 2017 met de Nederlandse en wereldwijde ontwikkelingen van biologische landbouw en voeding.

Toenemende concurrentie

De biologische winkels ondervinden in toenemende mate concurrentie van de verkoop van biologische producten in andere kanalen. In de sterke groeifase 2008-2013 ging de groei in de supermarkt en andere kanalen niet ten koste van de biologische winkels. In het najaar van 2014 kwam voor het eerst in dertien jaar een einde aan de jaarlijkse groei tussen de 5 en 10 procent. Sinds 2015 stagneert de bio-omzet in de gespecialiseerde winkelkanalen. Vorig jaar liep de omzet in de speciaalzaak daadwerkelijk terug. In de productgroep zuivel en kaas werd in 2016 nog een omzet van 39,5 en in 2017 van 38,9 (index 98,5). De oorzaak is de druk door prijsverlagingen in de speciaalzaken zelf als gevolg van de toenemende concurrentiedruk.

Speciaalzaken

Speciaalzaken blijven echter voor consumenten belangrijk om biologische boodschappen te doen en voor nieuwe productintroducties die bij succesvolle introductie later in de supermarkt worden gelanceerd. De verkoop van biologische producten via de driehonderd boerderijwinkels in Nederland en boerenmarkten is redelijk stabiel en groeit niet of nauwelijks. Bionext schat dat de huidige omzet is gestegen tot € 38 miljoen euro. Deze bedroeg in 2012 naar schatting in totaal € 35 miljoen.

De totaalomzet van biologische producten in kaas- en delicatessenwinkels is niet bekend, maar neemt wel toe. In steeds winkels zijn bijvoorbeeld biologische kazen verkrijgbaar.

Aldi en Lidl; actief met hardlopers als zuivel

Bij Aldi en Lidl wordt de totaalomzet in biologisch geschat op € 7 miljoen. Aldi en Lidl voeren wekelijks een assortiment van veertig tot zestig biologische producten. Beide formules zijn naar schatting samen inmiddels goed voor een biologische omzet van ruim € 40 miljoen. De discounters werden actiever in de verkoop van biologisch. Aldi verdubbelde zijn assortiment in 2016 en breidde ook vorig jaar verder uit. De focus ligt op hardlopers zoals zuivel, tomaten, komkommers, rijst, pasta, muesli, gehakt en producten met een beperkt dervingsrisico zoals ijs.

Aldi is in Duitsland marktleider in bio (13 procent marktaandeel) en brengt zestig nieuwe introducties per jaar. Ook in Nederland zal de bio-omzet via discounters naar verwachting de komende jaren stevig groeien.

Nederland bezig met inhaalslag

Nederland blijft met een verwachte 3,9 procent biologische landbouwgrond eind dit jaar in biologische landbouw achter bij enkele EU-landen. Vorig jaar was dit aandeel nog 3,4 procent. Ons land is in de omschakeling bezig met een inhaalslag, vooral in Flevoland, Gelderland en Friesland. Er is een sterke groei van ruim 10 procent van het aantal gecertificeerde boerenbedrijven en van ruim 7 procent groei van het aantal biohectares. De biologische sector bestaat eind dit jaar uit 65.000 tot 70.000 biohectares. Het areaal in omschakeling steeg zelfs met ruim 273 procent naar ruim 9.000 ha. Andere EU-landen zijn verder in biologische landbouwgrond. Hier hanteren nationale overheden streefcijfers voor biologische landbouw. Zo gaat Frankrijk naar 15 procent biologische landbouw in 2022 en Duitsland naar 20 procent in 2030. In Zweden, Denemarken en Oostenrijk is 20 procent biologische landbouw nu al bijna een feit. Nederlandse boeren en de biologische consumptie zijn wel bezig met een inhaalslag. “Met een omslag van kostenefficiënte naar maatschappelijk-inclusieve productie kan Nederland aansluiting vinden op de transitie die in omringende landen al veel verder ontwikkeld is dankzij sterk overheidsbeleid. De schade aan natuur, biodiversiteit, bodem, water, dierenwelzijn en gezondheid toont steeds meer aan dat goedkoop uiteindelijk duurkoop is voor de samenleving als geheel. De biologische sector kijkt daarom met grote verwachting uit naar het nieuwe landbouwbeleid van minister Schouten”, zegt directeur van Bionext Bavo van den Idsert.

Omzet bio wereldwijd naar € 100 miljard

Biologisch zit wereldwijd in een groeiversnelling van zowel omschakeling naar biologische landbouw als van toename van de consumptie. Biologische landbouwgrond nam in 2016 met 15 procent toe naar 57,8 miljoen ha en deze groei heeft zich verder doorgezet in 2017. De VS en Canada zijn marktleider in de verkoop van biologische producten met een omzet in 2017 van ruim € 47 miljard. De Europese Unie volgt met € 36,3 miljard. De totale wereldwijde omzet nadert de € 100 miljard euro en zal naar verwachting binnen acht jaar tot ruim € 200 miljard stijgen.

Lees meer over de Nederlandse en Belgische zuivelindustrie in ZuivelZicht. Klik HIER voor een abonnement.