Nederlander mindert geen zuivel, drinkt wel minder melk
Nederlandse consumenten drinken de afgelopen decennia duidelijk minder melk, de consumptie van kaas en kwark neemt juist toe. Dit blijkt uit een overzicht van de verbruikscijfers van zuivelproducten en eieren per hoofd van de bevolking gedurende 2005-2022, dat Wageningen Economic Research (WEcR) heeft gemaakt in opdracht van dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier.
De cijfers voor drinkmelk en melkproducten (zoals yoghurt en vla) laten een afname zien van meer dan twintig procent. De dalende lijn is in de coronajaren 2020-2021 enigszins onderbroken, maar de voorlopige cijfers over 2022 wijzen op een voortzetting van de pre-coronatrend. Daar staat een opwaartse trend voor kaas en kwark tegenover. Het verbruik van kaasproducten is gestegen met 36% gedurende dezelfde periode. De consumptie van boter ligt in 2022 op ongeveer hetzelfde niveau als 2005.
Van vloeibaar naar vaste vorm
Melk, melkproducten, kaas/kwark en boter zijn in 2005 bij elkaar opgeteld goed voor bijna 129 kilogram per persoon per jaar. Voor 2022 staat de teller op circa 110 kilogram per persoon/per jaar. Per saldo is de hoeveelheid geconsumeerde zuivelproducten in de loop van de tijd dus gedaald. Die daling – van zo’n 19 kg, ofwel 15 procent – is echter op basis van het productvolume. Voor de productie van een kilo kaas is 10 kilo melk nodig. Uit deze veranderingen is volgens WEcR op te maken dat zich weliswaar ‘ontmelking’ voordoet in Nederland, maar dat weinig wijst op ‘ontzuiveling’. Zuivel is en blijft een belangrijke productcategorie in het Nederlandse dieet, stellen de onderzoekers in het rapport, dat in juli is gepubliceerd op de website van WEcR. De gevonden tendensen sporen met een recent onderzoek, 2023) waarin ‘ontzuiveling’ (‘de-dairyification’) onder Finse consumenten is bestudeerd.
Zorgelijk
De organisatie Wakker Dier staat kritisch ten opzichte van de intensieve veehouderij in Nederland en is voorstander van een voedingspatroon met minder dierlijke producten. Op haar website zegt de organisatie ‘voorzichtig positief’ te zijn over de dalende melkconsumptie, maar noemt de groeiende kaasconsumptie zorgelijk. “We drinken per week ruwweg twee glazen melk en melkproducten minder, maar gebruiken tegelijkertijd zo’n vijf glazen meer in de vorm van kaas en kwark.”